Om echt het maximum te halen uit de blokeditor van WordPress moet je vertrouwd zijn met specifieke termen die weleens voor verwarring kunnen zorgen. Vandaag kijken we naar template-onderdelen, (blok)-patronen en templates. Wat zijn het precies, en wanneer gebruik je wat (het best)?

Leestijd: ca. 5 minuten

Nukkige blokeditor

WordPress zelf is de oorzaak van die verwarring. Men koos er destijds immers voor om de blokeditor te lanceren terwijl ‘ie eigenlijk nog volop in ontwikkeling was. Met als gevolg dat het systeem niet fijn werkte, te beperkte mogelijkheden had en functies kwamen, plots weer verdwenen of verplaatst werden. Om gek van te worden bij momenten. En niet echt de manier om gebruikers aan je te binden.

Toch ben ik de blokeditor snel gaan gebruiken. Wegens toch wel extra mogelijkheden qua layout en indeling van zo’n blog/website zonder ervoor te moeten betalen. En als contentmaker lijkt het me slim om mee te evolueren in de richting waar WordPress naartoe wil…

Maar goed, over naar het onderwerp van vandaag.

Zowel templates, patronen als template-onderdelen zijn opgebouwd uit gewone WordPress-blokken

Wat zijn WordPress templates?

Voor WordPress – en ook voor zoekmachines bijvoorbeeld – is elke webpagina een gewone standaardpagina. Maar natuurlijk bevat niet elk van die Webpagina’s dezelfde (soort) content. Zo heb je bijvoorbeeld:

• homepagina’s
• archiefpagina’s
• vaste pagina’s
• blogberichten
• een 404-page
• landingspagina’s
• …

Sinds de komst van blokthema’s kan je de opbouw, de layout en indeling van elk van deze pagina’s wijzigen én vastleggen. Hiervoor gebruik je templates. Ieder blokthema komt tegenwoordig met een aantal templates ingebouwd. Die kan je meteen gaan gebruiken. Maar als je dat wil kan je elk template nog helemaal aanpassen.

Heb je een blog, dan zou je je kunnen voorstellen dat je bloggedeelte een indeling heeft met een sidebar, terwijl de rest van je website die niet heeft. En ieder nieuw blogbericht dat je aanmaakt zal dus getoond worden in een template met sidebar.

Vind je geen template dat voldoet aan jouw behoeften, dan kan je zelfs van een leeg blad beginnen en een eigen template aanmaken.

Wanneer en hoe gebruik je templates?

Je gebruikt templates dus vooral als je een specifieke pagina of een bepaalde sectie van je site een duidelijk andere look wil geven dan de rest van je site.

Eens zo’n WordPress template aangemaakt of aangepast heb je er in principe geen omkijken meer naar. Of het zou moeten zijn dat je wijzigingen wil aanbrengen aan een template.

Maar als je een template wijzigt worden die veranderingen overal doorgevoerd waar je dat template hebt gebruikt.

Hoe selecteer je een ander template in WordPress?

Met iedere pagina of blogbericht kan je eventueel ook een ander template kiezen. Dit werkt als volgt:

1. Klik rechtsboven op Instellingen
2. Selecteer – al naar gelang het geval – het tabblad Pagina of Bericht
3. Scrol naar beneden, tot bij het onderdeel Template, de blauwe link toont welk template momenteel van toepassing is
4. Klik op de link en kies vervolgens voor Template wisselen, waarna je een ander template kiest

Wat niet echt helpt is dat je niks van de inhoud van het gebruikte template kan zien wanneer je in je WordPress-dashboard met je content bezig bent. Je canvas ziet eruit als iedere andere pagina. Pas aan de front end van je site zie je om welk template het gaat.

Templates toegepast op deze site

Ook voor Webeffectief.com worden templates gebruikt. Meestal de standaard-templates die met dit WordPress-thema worden meegeleverd.

Echter, met de komst van de Webeffectief podcast had ik behoefte aan een nieuw template, met dus een iets andere inrichting dan de rest van de site. In dit geval zijn de verschillen niet enorm, maar als je wil kan dat wel. Zo kan je je bezoeker binnen zelf binnen dezelfde site een totaal andere ervaring meegeven.

Wat zijn patronen in WordPress?

Patronen zijn speciaal gegroepeerde WordPress-blokken die samen één geheel vormen. Ze zijn bedoeld om snel en makkelijk complete webpagina’s op te tuigen (met een coherent design).

Het toepassingsgebied van patronen is erg breed. Het kan gaan over een kleine knop die je op verschillende plaatsen op je site wil kunnen tonen over headers tot zelfs complete webpagina’s. Net wat jou handig lijkt.

En net als bij Templates krijgt ieder blokthema een aantal nuttige patronen standaard mee. Deze kan je meteen gaan gebruiken, of je kan ze aanpassen om er je eigen patroon mee te maken.

Gesynchroniseerde en ongesynchroniseerde patronen in WordPress

Er wordt onderscheid gemaakt tussen gesynchroniseerde en ongesynchroniseerde patronen. Bij beide types patronen kan je wijzigingen aanbrengen. Echter:

Breng je wijzigingen aan bij een gesynchroniseerd patroon, dan worden die wijzigingen overal op je site doorgevoerd waar je dat patroon gebruikt hebt.

Bij een ongesynchroniseerd patroon kan je wijzigingen aanbrengen de niet worden doorgetrokken naar de hele site. Gebruik dit patroon als je – bijvoorbeeld – de opmaak wil behouden maar de inhoud geval per geval wil kunnen veranderen.

Toch kan je ook een gesynchroniseerd patroon nog wijzigen. Je moet het bewuste patroon dan wel eerst Losmaken. Je vindt deze functie in bij het Blok gereedschap (knop met de 3 puntjes).Het is dan mogelijk om de elementen waaruit het patroon is opgebouwd te bewerken. Maar deze wijziging geldt enkel voor deze ene plek. Overal elders verandert er niks.

Het begrip “herbruikbare blokken” is intussen komen te vervallen. Ze bevinden zich nu allemaal onder Patronen.

Eén of meerdere patronen toevoegen aan een pagina

Een patroon invoegen in je content gaat makkelijk via de Blok-inserter:

1. Zet je cursor daar waar je een patroon wil invoegen
2. Klik op het plusje van de Blok-inserter
3. Tik op het tabblad Patronen
4. Zoek het patroon dat je wil toevoegen
5. Klik en het geselecteerde patroon wordt ingevoegd
6. Herhaal dit als je meerdere patronen wil invoegen

Waarom en hoe gebruik je WordPress-patronen?

Een beetje bloktheme komt met een hele stoet aan patronen die plug & play kan invoegen in je site. Merk trouwens ook op dat je patronen niet alleen bezigt in je content. Ze kunnen ook van pas komen voor het aankleden van bijvoorbeeld een sidebar of een footer.

Patronen zijn erg handig als je snel webpagina’s wil opzetten. In plaats van helemaal van nul te beginnen neem je gewoon een paar kant-en-klare patronen bij elkaar die je desgewenst snel aanpast aan jouw behoeften. Het kan een flinke tijdsbesparing opleveren, dat spreekt.

Een overzicht van alle (op dit moment beschikbare) patronen vind je in de Editor onder het tabje Patronen.

Je eigen patronen aanmaken

Als je veel content maakt zul je merken dat je best wel vaak dezelfde stukjes content maakt of nodig hebt. Of vaak telkens opnieuw dezelfde layout aan het maken bent.

De kunst is om die weerkerende stukjes content in een patroon te gieten. Denk aan zaken als:

• call-to-actions
• je bio
• het inschrijfformulier voor je nieuwsbrief
• banner met affiliate links
• je sectie met related content
• …

Je hoeft ook hier niet vanaf nul te beginnen. Maakte je handmatig al ergens een gedeelte dat je vaker zou kunnen gebruiken?

1. Selecteer de bewuste WordPress-blokken
2. Kies voor Groeperen in het menu Blok gereedschap
3. Kies vervolgens voor Patroon maken
4. Geef je patroon een toepasselijke naam en breng het in een categorie onder
5. Kies of je patroon ongesynchroniseerd of gesynchroniseerd moet zijn.
6. Sla het zaakje op

Je nieuwe patroon is te vinden in de Editor, onder het tabblad Patronen en vervolgens bij Mijn patronen.

Je mag zoveel patronen aanmaken als je wil, al zou ik wel opletten voor wildgroei. Blokpatronen nemen immers ook webruimte in, en bovendien moet je er ook voor zorgen dat je zelf nog weet welk blokpatroon nu precies wat doet. Daarom:

• geef je blokpatronen een logische naam
• breng je patronen onder in de juiste categorie
• verwijder de patronen die je niet langer nodig hebt

Enkele eigen patronen die ik vaak gebruik

Template-onderdelen?

Er heerst flinke verwarring rond template-onderdelen. Ik zag ze altijd als kleinere bouwstenen van grotere secties of patronen. Dat is zo. Je kan ze echter alleen gebruiken wanneer je templates aan het bouwen bent. Om duistere redenen kan je template-onderdelen niet inzetten in content of als je patronen wil maken.

Dit is iets dat vroeger wel kon. Maar het precieze verband tussen template-onderdelen herbruikbare blokken, WordPress-blokken en patronen is mij nooit helemaal duidelijk geworden…

Als alles goed gaat stellen template-onderdelen, patronen en templates je in staat om vliegensvlug mooie en unieke webpagina’s op te bouwen. Maar eerlijk is eerlijk: het is niet altijd zo simpel als WordPress ons graag wil doen geloven.